Previous Next

Kara Para Aklama / Suçtan Kaynaklanan Malvarlığı Değerlerini Aklama Suçu

Kara para aklama suçu olarak da ifade edilen suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama suçu, özet olarak suç geliri veya suçtan elde edilen malvarlığı değerinin aklanması amacıyla yapılan eylemi ifade eder. Başka bir deyişle kara para aklama suçunda kişi, suç işlemek suretiyle elde ettiği maddi gelirinin hukuka uygun görüntüsü verilerek ekonomik sisteme sokulmasıdır.

Suç Türk Ceza Kanunu’nun 282.maddesinde şu şekilde düzenlenmiştir:

(1) Alt sınırı altı ay veya daha fazla hapis cezasını gerektiren bir suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini, yurt dışına çıkaran veya bunların gayrimeşru kaynağını gizlemek veya meşru bir yolla elde edildiği konusunda kanaat uyandırmak maksadıyla, çeşitli işlemlere tâbi tutan kişi, üç yıldan yedi yıla kadar hapis ve yirmibin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

(2) Birinci fıkradaki suçun işlenmesine iştirak etmeksizin, bu suçun konusunu oluşturan malvarlığı değerini, bu özelliğini bilerek satın alan, kabul eden, bulunduran veya kullanan kişi iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(3) Bu suçun, kamu görevlisi tarafından veya belli bir meslek sahibi kişi tarafından bu mesleğin icrası sırasında işlenmesi halinde, verilecek hapis cezası yarı oranında artırılır.

(4) Bu suçun, suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, verilecek ceza bir kat artırılır.

(5) Bu suçun işlenmesi dolayısıyla tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

(6) Bu suç nedeniyle kovuşturma başlamadan önce suç konusu malvarlığı değerlerinin ele geçirilmesini sağlayan veya bulunduğu yeri yetkili makamlara haber vererek ele geçirilmesini kolaylaştıran kişi hakkında bu maddede tanımlanan suç nedeniyle cezaya hükmolunmaz.

SUÇTAN KAYNAKLANAN MALVARLIĞI DEĞERLERİNİ AKLAMA / KARA PARA AKLAMA SUÇUNUN UNSURLARI NELERDİR?

Suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama (kara para aklama) suçunun oluşması için 3 unsur gerekmektedir. Bunlar:

• Alt sınırı altı ay veya daha fazla hapis cezasını gerektiren bir suçun işlenmesi (Öncül suç)
• Bu suç vasıtasıyla ekonomik değer elde edilmesi (Suç geliri)
• Bu suç gelirinin yurt dışına çıkarılması veya bunların gayrimeşru kaynağını gizlemek veya meşru bir yolla elde edildiği konusunda kanaat uyandırmak maksadıyla fiiller gerçekleştirilmesidir.

SUÇTAN KAYNAKLANAN MAL VARLIĞI DEĞERLERİNİ AKLAMA /KARA PARA AKLAMA SUÇU, SEÇİMLİK HAREKETLER NELERDİR?

Suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama (kara para aklama) suçu, seçimlik hareketli olarak tanımlanmış bir suçtur. Yani kişinin bu suçu işlemesi için kanunda sayılan seçimlik hareketlerden herhangi birinin gerçekleştirilmesi yeterli olacaktır.

1. seçimlik hareket, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerinin yurt dışına transfer edilmesidir.
2. seçimlik hareket, suç gelirinin gayrimeşru kaynağını gizlemek veya meşru bir yolla elde edildiği konusunda kanaat uyandırmak maksadıyla çeşitli işlemlere tabi tutulmasıdır.

SUÇTAN KAYNAKLANAN MAL VARLIĞI DEĞERLERİNİ AKLAMA / KARA PARA AKLAMA SUÇUNUN NİTELİKLİ HALLERİ NELERDİR?

Türk Ceza Kanunun 282. Maddesinde suçla birlikte suçun nitelikli halleri de yer almaktadır. Buna göre; kamu görevlisi tarafından veya belli bir meslek sahibi kişi tarafından bu mesleğin icrası sırasında işlenmesi nitelikli hal anlamında gelmektedir. Başka bir deyişle, bir kamu görevlisinin veya belli bir meslek sahibi kişinin, mesleğini icra ettiği yani görevini yaptığı sırada bu suçu işlemesi halinde verilecek ceza 1 kat arttırılacaktır.

Cezayı ağırlaştırıcı bir diğer hal ise bu suçun, suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesidir. Başka bir deyişle, suçun belirtilen nitelikli halinin meydana gelmesi için en az üç kişinin belli amaç etrafında suç işlemek amacı taşıyarak devamlı surette birleşmesi suretiyle oluşan bir örgüt çerçevesinde kara para aklama suçunun işlenmesi halinde verilecek ceza bir kat arttırılacaktır.

SUÇTAN KAYNAKLANAN MALVARLIĞI DEĞERLERİNİ AKLAMA / KARA PARA AKLAMA SUÇUNDA ETKİN PİŞMANLIK NEDİR?

Etkin pişmanlık, kanunda belirtilen suçlar için, cezayı ortadan kaldıran veya cezayı indirim yapılmasını gerektiren ceza hukuku düzenlemesidir. Etkin pişmanlıkta kişi suçu işledikten sonra pişman olur ve verdiği zararı tazmin etmeye çalışarak suçun sonuçlarını engellemeye çalışır. Neticesinde ise, somut olaya göre cezada indirim yapılması veya ceza verilmemesi mümkündür.

Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama / kara para aklama suçunda da etkin pişmanlık hükümlerinden faydalanılabilir. Bunun için, kişinin kovuşturma başlamadan önce suç konusu malvarlığı değerlerinin ele geçirilmesini sağlaması veya bulunduğu yeri yetkili makamlara haber vererek ele geçirilmesini kolaylaştırması gerekmektedir. Başka bir deyişle, kişi hakkında kara para aklama suçundan ceza davası açılmadan önce, kişinin suç gelirinin ele geçirilmesini sağlaması veya yetkili makamlara haber vermek suretiyle kolaylaştırması, cezada indirim yapılmasını veya ceza verilmemesini sağlayabilecektir.